Family Law

Günümüzde sosyal paylaşım sitelerinin hayatımıza girmesi ile birlikte kişisel bilgilerin saklanması, paylaşılması, yayılması söz konusu olmuş, başta facebook olmak üzere bu sitelerdeki paylaşımların delil niteliği tartışılmaya başlanmıştır. Bu sitelerdeki özel hayata dair paylaşımların sayısının her geçen gün artması ile beraber boşanma davalarında da bu kayıtların delil olarak dosyalara ibraz edilmesi söz konusu olmaktadır. Peki facebook gibi bu paylaşım sitesinden alınan bir kayıt, fotoğraf veya paylaşımın mahkemeye delil olarak sunulması durumunda mahkeme bu kaydı geçerli bir delil olarak kabul edecek midir? Başka bir deyişle bu kayıtlar hükme esas alınacak mıdır?

Facebook kayıtlarının delil niteliği konusunda bir sonuca varılabilmesi adına bazı hukuki terimlerin açıklanması gerekmektedir. Aile hukukunun medeni usul hukuku ile bağlantısı düşünüldüğünde ilk olarak hukukumuzda delil kavramının ne olduğu noktasının üzerinde durulması gerekmektedir.

Delil en genel anlamıyla somut bir uyuşmazlığın kanunlardaki vakıalara uygunluğunu belirlemeye yarayan araçların genel adıdır. Deliller çekişmeli olan vakıaların ispatı için gösterilir. İster facebook kaydı isterse başka bir kayıt olsun bir delilin mahkemece dikkate alınabilmesi için hukuka aykırı yollardan elde edilmemiş olması gerekir. Dolayısıyla facebooktan alınan bir kaydın mahkemede delil olarak dikkate alınabilmesi için öncelikle hukuka aykırı yollardan elde edilmemiş olması gerekmektedir.

Bunun dışında bu tür kayıtların mahkeme huzurunda delil olarak nitelendirilebilmesi için başkaca delillerle de desteklenmesinde fayda vardır. Bu konuda birçok Yargıtay Kararı da mevcuttur.

“Elektronik ortamdaki fotoğraf, film, görüntü veya ses kaydı gibi veriler ve bunlara benzer bilgi taşıyıcıları diğer delillerle desteklendikleri taktirde DELİL olarak hükme ESAS alınabilir.” (YARGITAY 2. HUKUK DAİRESİ, 2013/19577 Esas, 2014/1926 Karar, 5.2.2014 TARİH

Facebook, twitter gibi sosyal paylaşım sitelerinden elde edilen delillerin ise diğer delillerle desteklenmesi durumunda ise Yargıtay Hukuk Daireleri bu delilleri geçerli bir delil olarak kabul etmekte ve hükme esas almaktadır. Örneğin;

“Tarafların ayrılmasına neden olan olay, davacı/davalı kocanın başka bir kadınla olan güven sarsıcı davranışlarıdır. Davalı/davacı kadının evi terkinden sonra bile davacı/davalı kocanın Y. isimli kadınla görüşmeye devam ettiği, dosyada bulunan İNTERNET, FACEBOOK ÇIKTISI, Y.’in çektiği mesajlar ve tanık beyanlarından anlaşılmaktadır.” (YARGITAY 2. HUKUK DAİRESİ, 2012/8580 Esas, 2012/28405 Karar, 27.11.2012 TARİH)

Yukarıda açıkladığımız üzere, delillerin hukuka aykırı olarak elde edilmemiş olmaları ve elde edildikleri şahısların haklarına zarar vermemeleri gerekmektedir. Sonuç olarak facebook kayıtlarının mahkemeler nezdinde delil olarak değerlendirilebilmeleri için hukuka aykırı bir biçimde elde edinmemiş olması gerekir. Böylelikle somut olayın özelliğine göre değerlendirme yapılarak sosyal paylaşım sitelerindeki fotoğrafların, paylaşımların delil olarak kullanılması mümkün hal gelmiştir.

Boşanma sürecinde merak konusu olan hususlardan biri nafakadır. Nafakanın arttırılması, indirilmesi ve kaldırılması gibi konuları anlatmaya geçmeden önce nafaka türleri ve nafaka miktarının belirlenmesinde dikkate alınan kriterlerin üzerinde durulması faydalı olacaktır.

Hukukumuzda iştirak, yoksulluk, tedbir ve yardım nafakası olmak üzere 4 çeşit nafaka vardır. İştirak nafakası, boşanma gerçekleştikten sonra çocuklara ödenen nafakadır. İştirak nafakasında nafaka ödeme yükümlülüğü olan eşin kusuru aranmamaktadır. Çocukların velayeti kendisine bırakılan anne veya baba diğer taraftan iştirak nafakası talep edebilecektir. Yoksulluk nafakası ise boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek tarafın kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer taraftan mali gücü oranında süresiz olarak istediği nafakadır. Tedbir nafakası boşanma gerçekleşene ve kesinleşene kadar hem eş hem de çocuklar için talep edilebilen nafaka çeşididir. Yardım nafakası ise yakın akrabalar arasında söz konusu olmaktadır.

Nafaka miktarının tespitinde kesin bir kriter bulunmamaktadır. Somut olayın özelliğine göre mahkeme tarafların sosyal ve ekonomik durumunu göz önüne alarak hakkaniyete göre karar verecektir.

Nafakanın arttırılması, indirilmesi ve kaldırılması mümkündür. Şöyle ki;

Kendisine nafaka ödenecek olan eş, belli şartlar gerçekleştiği taktirde nafakanın arttırılmasını talep edebilecektir. Nafakanın arttırılmasını talep eden eşin ekonomik şartların değiştiğini, hükmedilen nafakanın ihtiyaçlarını karşılamaya yetmediğini ispatlaması durumunda hakim nafakanın arttırılmasına karar verecektir.

Bunun dışında nafaka ödemekle yükümlü tutulan eş de nafakanın indirilmesi ya da kaldırılmasını talep edebilecektir. Yine bu eş de, ekonomik şartların değiştiğini, ödediği nafaka miktarının kendi geçimini sağlamasına engel olduğunu ya da diğer eşin ekonomik koşullarının iyileştiğini ispat ettiği taktirde hakim nafakanın indirilmesi/kaldırılmasına karar verecektir.